Namibia a tindi olopota yaCNN Namibia a ndopa okugandja omayamukulo kiikumungu yimwe Ominista yOmakwatathano nElongelokumwe gOpaigwana oya ekelehi oolopota dha pitithwa koshikundaneki shoCNN kombinga yaNamibia tayi pondje oompango dhoondjindikila dha tulilwa mo North Korea koUN Security Council.
![]()
Nonando Namibia okwa gandja olopota ye gwanithepo lyomulandu gwIigwana yaHangana kombinga yaNorth Korea, okwa ndopa okugandja omayamukulo miinima yimwe, yi na sha nekuthombinga lyaNorth Korea moopoloyeka dhopashigwana.
Namibia okwa pataneke olopota ya pitithwa koCNN, kutya oshilongo osha ndopa, okugandja omayamukulo kIigwana yaHangana uule womvula ngashiingeyi.
Onkundana ndjoka ya pitithwa koshikundneki shoCNN oya a ndjakana komapandja gomakwatathano gopainternrt mOsoondaha nomukanda ngoka gwapitithwa kuamushanga muuministeli mboka,
Lineekela Mboti, ogwa patanene olopota ndjoka ya ningwa koCNN.
Pahapu dhaMboti, Namibia okwa gandja olopota kOkomisi yEgameno mIigwana yaHangana momasiku ga 8 gaApilili nuumvo.
Kepandja lyopaungomba lyo UN Security, otaku adhika olopota yaNamibia ndjoka ya tulwa ko momasiku 18 gaApilili, ihe olopota ndjoka inayi yamukula kiikumungu yimwe po mbyoka yi na sha naNorth Korea ta kutha ombinga moopoloyeka dhopashigwana moshilongo.
“Epangelo lyaNamibia olyiitulamo mokugwanitha po omilandu dhIigwana yaHangana, kombinga yaNorth Korea, onkene otali hiya aatseyinawa opo ya ningile Namibia omakonaakono kombinga yoondjindikila ndhoka dha tulilwa moNorth Korea, kIigwana yaHangana.”
Mboti okwa popi kutya okakomisi hoka oke na ontseyo kombinga yehiyo ndyoka lya ningwa kuNamibia, ihe kapwa li aatseyinawa yapyakudhukwa, ta popi kutya ehiyo ndyoka natango oli na oonkondo.
Mboti okwa tsikile kutya omupevi prima nominista yoshikondo shawo, Netumbo Nandi-Ndaitwah, oya yelitha pethimbo lyoonkundathana dhoka a ningwa naye koCNN momasiku 10 gaKotomber kutya, Namibia okwa kutha oonkondo ookondalaka dhe adhihe nehangano lyoKorea Mining Development Trading Corporation (Komid) oshowo Mansudae Overseas Projects omolwa oondjindikila ndhoka dha tulilwa moNorth Korea kIigwana yaHangana.
Uuministeli mboka owa popi kutya aaNorth Korea oya thiga po Namibia onga oshitopolwa shegwanithepo lyomulandu gwOkomisi yEgameno mIigwana yaHangana.
Nonando ongaaka UN Panel of Experts, Hugh Griffiths, okwa popi kutya inaya yakula natango omayamukulo gamwe po okuza kuNamibia uule womvula ngashiingeyi.
Okwa popi kutya okomitiye yawo otayi pula omaumbangi gontumba okuza kuNamibia ihe inaya mona natango omayamukulo ngoka.
Namibia pamwe niilonga yilwe yaAfrika 14 otayi yambidhidha North Korea mooprogramma dhe dhokulonga iilwitho yolute, paku longela kumwe noshilongo shoka moopoloyeka dha yooloka tadhi longwa kehangano lyaMansudae Overseas Projects.
Mansudae, ehangano ndyoka lya li tali tungu oombonge oonene dhuuministeli wegameno lyaNamibia olya kwatakanithwa kaakonaakoni yIigwana yaHangana nehangano hali landitha iilwitho lyo lyelanditho lyiilwitho lyoKorea Mining Development Trading Corporation (Komid).
Iigwana yaHangana oya holola kutya Namibia okwa gandja iilonga kehangano lyaKorea oshowo aaniilonga yaKorea naashoka oshi li e yo pondje lyoompango yIigwana yaHangana.
Griffiths okwa popi kutya omulandulwa gwe okwa li e ya mOvenduka mo-2013 na okwa lombwela kutya Namibia ota gwanitha po omilandu dhOkomisi yEgameno mIigwana yaHangana, ihe pethimbo ndyoka omwaalu omunene gwaaKorea oyali taya longele moshilongo, naashoka otashi ulike kutya Namibia okwa fundju.
Namibia okwa tseyitha kutya okwa hulitha po etungo ndyoka muJuni gwo2016, ihe okakomisi inayi mona uuyelele kutya aaniilonga oya thiga po oshilongo.
Nandi-Ndaitwah okwa lombwele o CNN kutya aaKorea ayehe ya thiga po oshilongo ihe ina vula okukoleka kutya uunake.
Minista natango okwa popi kutya oya hiya okomisi yi ninge omapekaapeko, ihe Griffiths okwa popi kutya yo oya hala omaumbangi geli pamishangwa okuza kuNamibia.
Olopoya yoCNN oya holola kutya oombonge dhoMansudaemOvenduka odha kala tadhi longo sigo oshiwike sha piti. CNN okwa holola omushangwa gwelanditho lyehala , ngoka guulike kutya mo-2004, Mansudae okwa landithwa ehala koshimaliwa shoomiliyona 1.6.
Okomisi yIigwana yaHangana oya popi kutya ehangano lyaNorth Korea olya longela moNamibia pamwe nehangano lyoKorea Mining Development Trading Corporation (KOMID), ndyoka lya hololwa kuAmerika kutya olyo omuyambidhidhi omunene gwongeshefa yiilwitho yaNorth Korea, ehangano ndyoka olya tulilwa mo oondjindikila mo-2009.
Olopota ndjoka ya pitithwa koUN Security Council muFebruali gwonuumvo, oya holola kutya otaya konaakono ekuthombinga lyoKOMID oshowo lyoMansudae moopoloyeka dhaNamibia.
Omathano gopasatelite oga ulike kutya etungo lyo Oamites olya tsikile sigo omo-2014, na Namibia okwa zimine ekuthombinga lyomahangano ngoka gaali mopoloyeka ndjoka ya tamekwa koMansudae mo-2010 sigo omuApilili gwo 2015.
MuJuni gwomvula ya piti, Namibia okwa tseyitha ekutho oonkondo lyelongelokumwe lye nomahangano ngoka moopoloyeka dhe.
Iigwana yaHangana oya pula uumbangi wopamushangwa wekutho lyoonkondo elongelokumwe ndyoka ihe inayi mona natango omayamukulo.
Omakonaakono natango otaga ningwa koUN’s Security Panel of Experts omolwa etungo lyoombelewa dhoNational Central Intelligence Services (NCIS) , ndyoka tali tungwa kehangano lyaNorth Korea, lyoMansudae Overseas Projects otali kwatakanithwa woo nehangano hali landitha iilwitho lyoKorea Mining Development Trading Corporation (Komid), Namibia natango ina yamukula.
ELLANIE SMIT